قانون ایست
قانون ایست شامل ؛ گرفتن کلاج ، ترمز آهسته و ایست کامل میباشد.
قانون ایست به ما می گوید پس از اینکه خودرو توقف کرد ، بایستی نخست دنده را خلاص کنیم و سپس پا را از روی کلاج برداریم ولی در صورتی است که توقف بیش از ۳ ثانیه طول بکشد. ولی اگر کمتر از ۳ ثانیه طول بکشد چون میخواهیم دوباره حرکت کنیم نیازی به خلاص کردن دنده نمیباشد.
انتقال ترمز : چنانچه توقف ما پس از انجام قانون ایست بیش از ۲۰ ثانیه طول بکشد ابتدا ترمز دستی را بالا میکشیم سپس پا از روی پدال ترمز برداشته میشود.
کلاج : کلاج سه وظیفه بر عهده دارد ، ۱- تعویض دنده ۲- انتقال نیروی موتور به چرخها برای حرکت خودرو ۳- قطع انتقال نیروی موتور به چرخها.
در کار با کلاج سینه پای چپ روی کلاج و پاشنه پا به کف خودرومیچسبد.
قانون حرکت
حرکت دادن خودرو در سه جا انجام میگردد، ۱- در راه مستقیم و کفی ۲- در گردش به راست و چپ و دور زدن ۳- در سر بالاییها و شیب
نکته: بهترین حالت برای گاز دادن و شروع حرکت در راه کفی دور موتور ۱/۵ میباشد.
هنگام حرکت کار کلاج برعکس کار گاز میباشد و نسبت کلاج با گاز به صورت ۲ کفه ترازو و یا الاکلنگ است.
قانون حرکت در راه مستقیم و کفی
۱-ابتدا کلاج گرفته شود و دسته دنده درون دنده یک قرار گیرد.
۲- کمی گاز به صورت ثابت که قطع نشود ( تا دور موتور ۱/۵ )
۳- آرام آرام کلاج بالا آورده میشود تا جایی که احساس شود خودرو به حرکت در آمده است که به آن نقطه حرکت کلاج میگوییم.
۴- کلاج در نقطه حرکت مانند گاز ثابت مانده و به مدت ۳ ثانیه نگه داشته میشود و شمرده میشود. ۱ ثانیه ۲ ثانیه ۳ثانیه
۵- در این زمان حرکت انجام شده و کلاج رها میگردد.
نکته: قانون ایست و حرکت چندین بار نیاز به انجام دارد.
قانون حرکت در کنترل کلاج هنگام گردش به چپ و راست و دور زدن
هنگام حرکت در راه مستقیم کلاج ۳ ثانیه در نقطه حرکت نگه داشته میشود. ولی در دور زدنها و گردشها کلاج در نقطه حرکت آنقدر نگه داشته میشود تا خودرو پس از دور زدن یا گردش کردن کاملا در راه مستقیم قرار گیرد و سپس کلاج رها میگردد.
رانندهای که هنگام حرکت دنده ۱ در گردشها و دور زدن کلاج را در نقطه حرکت نگه دارد در واقع کنترل خودرو و سرعت آنرا در اختیار گرفته است.
قانون حرکت در گردشهای و دور زدن
۱- ابتدا کلاج گرفته شود و دسته دنده دورن دنده یک قرار گیرد.
۲- کمی گاز به صورت ثابت که قطع نشود ( تا دور موتور ۱/۵ ) .
۳- آرام آرام کلاج بالا آورده میشود تا جایی که احساس شود خودرو به حرکت در آمده است نقطه کلاج.
۴- چون کنترل خودرو در گردشهای و دور زدن در دنده یک بوسیله کنترل و نگه داشتن کلاج در نقطه حرکت میباشد بنابراین کنترل و نگه داشتن آن در نقطه حرکت درست مانند اختیار افسار اسب در دست سوارکار میباشد.
نقش کلاج در خودرو مانند افسار اسب است.
رانندهای که در دور زدن و گردشها کلاج را در نقطه حرکت نگه ندارد نمیتواند جلوی شتاب خودرو را بگیرد.
کنترل حرکت خودرو بوسیله کلاج فقط در دنده عقب میباشد، هنگام حرکت با دنده دو و یا بالاتر برای کنترل شتاب خودرو ترمز به کار میرود. در صورت پایین بردن کلاج در دنده دو و یا بالاتر نه تنها شتاب خودرو کم نمیشود بلکه بیشتر نیز میگردد.
شروع حرکت رو به جلو همیشه با دنده یک میباشد.
قویترین دنده برای حرکت دادن خودرو روبه جلو دنده یک است ، پایین بردن کلاج برای کند کردن سرعت خودرو فقط در سرعت زیر ۱۰ کیلومتر در ساعت قابل انجام است.
در هنگام حرکت با دنده یک بدلیل فشار زیادی که به موتور خودرو میآید، بایستی گاز دند ه یک را در صورت نبود خطر پر کرده و سپس عمل تعویض دنده به دو را انجام دهید.
چنانچه با دنده دو خودرو را نگه دارید و بخواهید با همین دنده دو حرکت کنید امکان پذیر نمیباشد.
مقدار جا بجایی و کنترل کلاج در دنده یک و دندههای بالاتر با هم تفاوت دارند. در این زمینه بایستی مهارت لازم بدست آید.