معمولا این طور است که کسی که دچار ترس از رانندگی است، دچار فوبیای دیگری نیز هست، مانند ترس از مکان های بسته. معمولا فرد به دلیل ترس از مواجهه با موقعیت پرهیز می کند و این دوری از موقعیت ترس های او را بیشتر کرده و میزان ناتوان کنندگی را در او افزایش می دهد.
چرا از رانندگی می ترسیم؟
ترس از رانندگی همیشه ارتباطی با فوبیا ارتباطی ندارد. بسیاری از افراد به دلایلی غیر از فوبیا دچار این نوع ترس می شوند که شامل:
تجربه بد:
اگر قبلا سابقه تصادف داشته باشید، ریسک ترس از راندن خودرو در شما بیشتر است که از آن به اختلال استرس پس از سانحه یاد می شود. سایر محرک های ترس در راننده می تواند شامل طوفان های شدید، شرایط بد آب و هوایی، گم شدن، ترس از ناتوانی در کنترل خودرو در ترافیک سنگین و غیره باشد.
لزوما نباید این اتفاقات بد برای شما رخ داده باشند. دیدن تصادف شدید برای دیگران یا در تلویزیون، یا شناختن کسی که این نوع حوادث برای او رخ داده است، برای بروز ترس در فرد کافی است.
خانواده یا دوستان:
نحوه رفتار والدین و دوستانتان با رانندگی بر احساستان نسبت به آن تاثیر دارد.
اگر والدینتان راننده های محتاطی هستند، ممکن است شما نیز این مسئله را مدنظر قرار دهید و نگران باشید.
به علاوه، اگر آنها دید بدی نسبت به رانندگی شما داشته باشند، شما را تمسخر کنند یا اطمینان کافی به عملکردتان نداشته باشند، بروز ترس از رانندگی در شما طبیعی است.
کلیشه های جنسیتی:
کلیشه های رایج و رفتارهای جنسیتی نسبت به این موضوع نیز در بروز ترس دخیل هستند. بسیاری از زنان به دلیل این کلیشه های منفی و تمسخر اطرافیان دچار این نوع ترس می شوند.
در مواردی فوبیای رانندگی علت واضحی ندارد. مواردی دیده می شود که راننده پس از حتی از سال ها تجربه موفق رانندگی، دچار ترس ناگهانی شده است.
برخی دیگر نیز هیچ وقت میل به آموختن رانندگی نداشته اند.
خوشبختانه، درمان ترس از رانندگی نیازی به یافتن علت آن ندارد.
علائم فوبیای رانندگی:
علائم اضطراب در رانندگی مانند دیگر اشکال اضطراب و استرس است: تپش قلب، تنگی نفس، عرق کردن کف دست، گیجی، خشکی دهان، تنفس کوتاه، ناتوانی در فکر کردن و تصمیم گرفتن.
در موارد شدید، فرد تصور می کند که هر لحظه ممکن است در اثر ترس بمیرد یا دیوانه شود. این حالت ترسناک است و فرد برای دوری از این احساسات شدید از رانندگی خودداری می کند.
مسلما، این علائم تاثیر بدی روی عملکرد فرد در زندگی روزمره و توانایی او برای رانندگی دارد. این مسئله به خصوص در شهرهای بزرگ که مستلزم تصمیم گیری سریع در رانندگی و مهارت بالاست، بسیار سخت تر است.
درمان ترس از رانندگی:
حساسیت زدایی:
این یکی از تکنیک های درمانی است که باعث می شود فرد از انجام کاری که می ترسد، احساس راحتی بیشتری بکند.
این روش شامل قرار دادن بیمار در موقعیت هایی می شود که باعث ترس او می شوند، اما این کار به صورت گام به گام و تدریجی انجام می شود به نحوی که بیمار در هر مرحله می تواند با ترس خود کنار بیاید و آن را تحمل کند.
برای مثال، اگر مراجع نمی تواند رانندگی کند، درمان با نشستن در یک خودرو پارک شده در اتوبان شروع می شود. در مراحل بعد، مراجع خودرو را روشن می کند، اما حرکت نمی کند.
این کار تا زمانی انجام می شود که مراحل می تواند به راحتی و با ترس کمتر در خودرو بنشیند و آن را روشن کند.
زمانی که مراجع به این نقطه برسد، که ممکن است از چند ساعت تا چند روز طول بکشد، می تواند دور یک منطقه خلوت دور بزند.
در صورتی که مراجع می ترسد، می تواند تا زمان رفع ترس از رانندگی خودرو را خاموش کند و بعد از مدتی دوباره به رانندگی ادامه دهد.
درمان شناختی:
یکی از دیگر روش های موثر درمان فوبیای رانندگی شناخت درمانی است.
این افراد عمل رانندگی را بسیار خطرناک تر از چیزی که واقعا هست، ارزیابی می کنند و توانایی های خود را کمتر از واقعیت می دانند.
بنابراین، درمانگر با کمک به تغییر افکار و باورهای فرد به او در غلبه بر ترس از رانندگی کمک می کند.
با یک مربی دیگر تمرین کنید:
شاید ترس از رانندگی در شما به دلیل حرف های مربی قبلی باشد، به خصوص اگر او یکی از آشنایانتان باشد.
بهتر است این بار، با مراجعه به یک آموزشگاه رانندگی، یک مربی دیگر را انتخاب کنید که فردی صبور و باتجربه در آموزش به افراد مبتدی است.
چنین فردی می تواند دیدگاه شما نسبت به مهارت هایتان را تغییر دهد و از نشستن پشت فرمان احساس آرامش کنید.
جملات مثبت بنویسید:
به صورت دستی، جملات مثبتی را روی کاغذ در مورد تواناییتان در رانندگی و آرامشتان برای این کار بنویسید.
من در زمان رانندگی آرام و راحتم و می توانم از شنیدن موسیقی لذت ببرم.
این جملات را هر شب قبل از رفتن به رختخواب و بعد از بیدار شدن بخوانید.
بلند بخوانید و خود را در حال رانندگی تصور کنید.
قدرت این تمرین را دست کم نگیرید.
در شرایط سهل تمرین کنید:
برای غلبه بر ترس از رانندگی به خود سخت نگیرید. زمانی که به مهارت کافی در مورد رانندگی رسیدید، از گام های ساده و کوچک برای غلبه بر ترس خود شروع کنید.
لیستی از کارهایی که باید در هر مرحله انجام دهید تهیه کنید:
- برداشتن سوییچ خودرو و ماندن در کنار آن
- نشستن در خودرو تا زمان آرام شدن
- روشن کردن خودرو و نشستن در آن تا زمان آرام شدن
- رانندگی در یک مکان آشنا و خلوت
- رانندگی در محل زندگی خود
- رانندگی در خیابان های اطراف محله
- تمرین پارک کردن خودرو و گردش به چپ و راست در خیابان های اطراف
- رانندگی در یگ بزرگراه خلوت
- رانندگی در بزرگراه شلوغ
- تغییر مسیر و سبقت از خودروها
برای غلبه بر ترس از رانندگی نیازی نیست تمام این مراحل را ظرف مدت کوتاهی طی کنید.
شما زمان دارید و صبور هستید.
تنها زمانی به مرحله بعد بروید که در انجام گام قبلی کاملا احساس آرامش و تسلط داشته اید.
برای غلبه بر ترس از رانندگی می توانید از گروه درمانی یا مشاوره کمک بگیرید:
نکته مهم آن است که هر چند فوبیای رانندگی ناراحت کننده است، اما شما را نمی کشد. واکنش شما به ترس و اضطراب باعث می شود بتوانید آن را مدیریت کنید یا نه.
به جای آنکه با اضطرابتان بجنگید یا نادیده گرفتنش، آن را قبول کنید، ببینید و برای درمان تلاش کنید.
نفس های عمیق بکشید و سعی کنید پا پس نکشید.
با فکر کردن به چیز دیگری مانند محیط اطراف، موسیقی یا خودروهای کناری از ترستان دوری کنید.
اگر احساس می کنید فوبیای رانندگی در شما ناتوان کننده شده است، همیشه کمک یک روانشناس برای اطمینان از عدم وجود سایر فوبیاها مانند ترس از فضای بسته و دریافت مشاوره و درمان مفید است.
عدم درمان باعث تبدیل ترس خفیف از رانندگی به فوبیای شدید می شود، به نحوی که برخی حتی دیگر توانایی سوار شدن به عنوان سرنشین را هم نخواهند داشت.
گزینه های درمانی متعددی در مراکز وجود دارند که از جلسات فردی تا گروه درمانی و روان درمانی متفاوت هستند.
درمان پیشنهادی برای هر فرد به میزان ترس او از رانندگی و شرایط سلامت روان او بستگی دارد.
وحشت از رانندگی تاثیر زیادی در زندگی فرد خواهد داشت.
دلیلی ندارد زندانی ترس هایتان باشید. با کمک یک مشاور و تمرین می توانید از شر آنها خلاص شوید.
احساس شما در زمان رانندگی چیست؟ این ترس چه تاثیری در زندگی و اعتماد به نفس شما داشته است؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید تا شما را راهنمایی کنیم.