سبقت گرفتن به معنای پیشی گرفتن از خودرویی که است در مسیر خودرو شما در حرکت است. این پیشی گرفتن قوانین خاص خودش را دارد که دانستن آن لازم است چراکه ناآگاهی از قوانین سبقت، سبب جریمه شدن یا تصادف می‌شود.
در ادامه مواردی درباره سبقت مجاز و سبقت غیر مجاز در آزادراه‌ها و بزرگراه‌های درون شهری و برون شهری ذکر شده است.
قوانین سبقت مجاز
اگر می‌خواهید در امتحان رانندگی شرکت کنید مهم است که قوانین سبقت را بدانید. در آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی، سبقت گرفتن همیشه ممنوع نیست و با شرط رعایت قوانین، رانندگان می‌توانند از وسیله نقلیه جلویی پیشی بگیرند. مهمترین نکته در سبقت گرفتن این است که مطمئن شوید سبقت گرفتن در آنجا آزاد است. خط‌های ممتد در خیابان یکی از نشان‌های سبقت ممنوع است و اگر راننده‌ای اقدام به سبقت گرفتن کند جریمه خواهد شد. هنگامی که خطوط در خیابان به صورت مقطع باشد رانندگان با رعایت سایر قوانین مجاز به سبقت گرفتن هستند.
سبقت گرفتن از سمت چپ مجاز است و راننده باید قبل از سبقت گرفتن با حفظ فاصله با خودرو جلویی و همچنین با روشن کردن چراغ راهنمای سمت چپ به راننده جلویی اعلام کند که قصد سبقت گرفتن دارد. راننده پس از سبقت گرفتن و طی کردن مسافت کافی باید با روشن کردن چراغ راهنما در مسیر خود قرار گیرد؛ از این رو زمانی که راننده بتواند چراغ جلویی خودرویی که از آن سبقت گرفته را در آینه ببیند می‌تواند به مسیر قبلی خود بازگردد. اگر راننده در بازگشت به مسیر قبلی خود عجله کند موجب تصادف خواهد شد و باید با توجه کامل نسبت به اینکه مسیر کافی طی شده است به مسیر قبلی بازگردد تا موجب تصادف و ترافیک نشود. به یاد داشته باشید تنها زمانی می‌توانید از سمت راست سبقت بگیرید که خودرو جلویی در حال گردش به چپ باشد که در این صورت سبقت به راست مجاز است. هنگام سبقت گرفتن باید دقت کافی داشته باشید که روبهرو خالی باشد و بین دو خودرو تفاوت سرعت کمی وجود داشته باشد در غیر این صورت سبقت گرفتن خطرناک است و می‌تواند سبب اتفاقات جبران ناپذیری شود. گاهی دیده می‌شود که رانندگان برای سربه سر گذاشتن و یا چشم و هم چشمی در رانندگی از یکدیگر سبقت می‌گیرند و یا فضا را برای سبقت گرفتن باز نمی‌کند که این نیز می‌تواند خطرناک باشد.
سبقت گرفتن در چه شرایطی ممنوع است؟
در برخی از مکان‌ها سبقت ممنوع است و سبقت گرفتن هم می‌تواند خطرناک باشد و هم سبب جریمه شدن راننده شود. در برخی از محل‌ها، سبقت ممنوع با تابلوهای علائم راهنمایی و رانندگی مشخص شده است. اگر خودرویی با سرعت بالا و نزدیک به خودرو دیگر از روبهرو در حال حرکت باشد سبقت گرفتن ممنوع است. همچنین سبقت گرفتن از ۵۰ متر مانده به پیچ و ۵۰ متر بعد از آن، تقاطع مسیرها و تقاطع راه آهن ممنوع است و درصورتی راننده مجاز به سبقت گرفتن است که با تابلوهای راهنمایی و رانندگی مشخص شده باشد. راننده نمی‌تواند سر پیچ‌ها و سربالایی‌های تند سبقت بگیرد چراکه میدان دید آن پایین است. اگر به هر دلیلی روشنایی کم و عمق دید پایین باشد امکان سبقت گیری وجود ندارد. شما نمی‌توانید از کسی که در حال سبقت گرفتن است سبقت بگیرید. سبقت گرفتن اتوبوس‌ها و کامیون‌ها و یا خودروهای تجاری در معابر شهری ممنوع است. همچنین ۱۰۰ متر مانده به تونل و یا پل تا انتهای آن ممنوع است و اگر راننده‌ای در هرکدام از این موارد اقدام به سبقت گرفتن کند جریمه خواهد شد و یا تصادف رخ خواهد داد.
چرا در هنگام سبقت گرفتن باید به قوانین توجه کرد؟
سبقت غیرمجاز یکی از اقدامات خطر آفرینی است که می‌تواند امنیت جانی و مالی راننده و سایر خودروهای درحال عبور را به خطر بیندازد. برای سبقت گرفتن باید به تابلوها، سرعت سایر خودروها و محل‌های مجاز دقت کرد. عدم توجه به قوانین سبقت، سبب بسیاری از تصادفات در جاده‌های ایران است. در نظر گرفتن جریمه برای سبقت همچنان نتوانسته مشکلی راحل کند و رانندگان بدون توجه به قوانین راهنمایی و رانندگی اقدام به سبقت گرفتن می‌کنند و سبب تصادف و ترافیک می‌شوند. سبقت همیشه ممنوع نیست و با روش‌های اصولی می‌توان در مکان‌های مجاز سبقت گرفت. بهترین کار این است که رانندگان به قوانین سبقت گرفتن توجه کافی داشته باشند تا فرهنگ آن به عنوان یکی از اصول رانندگی پذیرفته شود و پایبندی به آن بیشتر شود و مجموع این عوامل می‌تواند از تصادفات بسیاری جلوگیری کند و همچنین از حجم ترافیک در خیابان‌ها و اتوبان‌ها کاهش دهد.
نویسنده: شقایق صفی‌خانی