براساس آخرین مصوبه دولت مبنی بر آیین نامه اجرایی تاسیس آموزشگاه رانندگی، شرایط عمومی و فردی برای متقاضیان در نظر گرفته شده است. این مصوبه در سال ۱۳۸۳ به تصویب دولت رسیده و از آن زمان تاکنون به روز رسانی نشده است. البته مهم ترین دلیل این موضوع اشباع و تکمیل ظرفیت آموزشگاه رانندگی در تهران و کلانشهرها است، اما براساس آخرین مصوبه دولت متقاضیان تاسیس آموزشگاه راهنمایی و رانندگی باید دارای برگ پایان خدمت یا معافیت بوده و حداقل ۲۰ سال تمام را داشته باشند.گواهی عدم اعتیاد به مواد مخدر، داشتن حداقل مدرک تحصیلی پنجم ابتدایی، نداشتن سوء سابقه کیفری از دیگر شرایطی است که متقاضیان تاسیس آموزشگاه رانندگی باید آن را داشته باشند.
به گزارش ایده و خلاقیت و به نقل از پول نیوز، شرایط عمومی برای راه اندازی یک آموزشگاه هم عبارت است از: در اختیار داشتن کلاس مناسب آموزش تئوری حدود ۴۰متر مربع، دفتر کار، سالن انتظار، نمازخانه، سرویس های بهداشتی مجزا خانم و آقا، کل فضای اداری حداقل به مساحت ۱۳۰متر مربع برای آموزش حداکثر ۲۵۰نفر هنرآموز در ماه که مساحت زیربنا متناسب با تعداد هنرجویان افزایش خواهد یافت.
در اختیار داشتن حداقل ۱۰دستگاه خودروی سواری آموزشی «در شهرهایی که بیش از یک میلیون نفر جمعیت دارند» و حداقل سه دستگاه «در سایر نقاط کشور» که سالم و فاقد عیب و نقص و دارای برگ معاینه فنی معتبر بوده و بیش از پنج سال از مدل سال عقب تر باشند.
در اختیار داشتن حداقل ۲۵متر مربع محل توقف «اعم از زمین محصور یا توقفگاه» به ازای هر وسیله نقلیه جهت توقف خودروهای آموزشگاه با درب ورود و خروج و حداکثر به فاصله یکصد متر از محل آموزشگاه. مجهز بودن به سیستم رایانه ای مناسب و داشتن مربیان واجد شرایط مندرج در آیین نامه حداقل به تعداد وسایل نقلیه موجود و متناسب با تعداد هنرآموزان برای آموزش های نظری و عملی و داشتن تجهیزات کمک آموزشی مناسب از دیگر شرایط عمومی تاسیس یک آموزشگاه رانندگی است.
حدود ۳۰۰ میلیون تومان سرمایه اولیه لازم است
برای راه اندازی هر کسب و کاری میزان سرمایه اولیه یکی از اولویت های مهم و اصلی است. راه اندازی یک آموزشگاه رانندگی در قدم های اولیه نیاز به سرمایه چندانی ندارد، اما زمانی که مدارک و شرایط اولیه فرد متقاضی تایید می شود باید شرایط عمومی مجوز بررسی شود. شرایط عمومی مانند تمامی کسب و کارها دارای هزینه هایی است که باید در سرمایه اولیه در نظر گرفته شود.
برای مثال رهن یا اجاره یک ساختمان به عنوان دفتر کار نخستین قدم در راه اندازی کسب و کاری اینچنینی است. اگر یک ساختمان در مرکز شهر با شرایط مذکور را در نظر بگیریم باید بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان فقط هزینه رهن پرداخت شود. با توجه به بالا بودن میزان اجاره های املاک تجاری، اجاره چنین ساختمانی ماهانه تا ۲۰ میلیون تومان هم می رسد.
سودابه مهرپور، مدیر داخلی یک آموزشگاه رانندگی در شرق تهران می گوید: «تعداد کثیری از مراکز آموزش رانندگی در مرکز، جنوب و شرق و غرب تهران هستند و در شمال تهران تعداد بسیار معدودی از مراکز آموزشی به چشم می خورد، اما با این حال هزینه اجاره املاک مربوط به این کسب و کار بسیار بالا است.» به گفته وی میانگین اجاره یک ملک برای راه اندازی آموزشگاه رانندگی بین ۱۲ تا ۳۰ میلیون تومان است.
یکی دیگر از هزینه هایی که در سرمایه اولیه راه اندازی آموزشگاه رانندگی ثبت می شود، خرید ملزومات است. خودروها به عنوان مهم ترین ملزومات یک آموزشگاه رانندگی به شمار می روند. به گفته علی حسینی، مالک یک آموزشگاه رانندگی در خیابان فلسطین «هر آموزشگاه به طور متوسط به پنج تا هفت خودرو نیاز دارد که بیشتر این خودروها را پراید تشکیل می دهد. با توجه به اینکه براساس مصوبه قانونی دولت نباید از عمر خودورها بیشتر از پنج سال گذشته باشد خودروها با رقم بالایی خریداری می شوند و برای تاسیس یک آموزشگاه رانندگی باید بین ۸۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان هزینه خرید خودرو پرداخت کرد.
ملزومات اداری از دیگر هزینه های این موسسات است که در هر دفتر بین سه تا پنج کامپیوتر، چند خط تلفن، ملزومات اداری، دستگاه تلفن، فکس، پیرینتر و. . . وجود دارد که مجموع این ملزومات بین ۲۵ تا ۳۰ میلیون تومان قیمت گذاری می شود. هزینه حقوق و دستمزد یکی دیگر از هزینه هایی است که بخش قابل توجهی از درآمد را از آن خود می کند.
به گفته مرجان حسنی جوان، منشی یک آموزشگاه در صادقیه تهران «بیشترین حقوق و دستمزدها در آموزشگاه مختص مربیان است. منشی ها بین ۸۵۰ هزار تا یک میلیون تومان حقوق می گیرند، اما مربیان با توجه به میزان عملکرد خود از حقوق و مزایای بالاتری برخوردار هستند. البته برای مربی شدن باید شرایط ویژه ای هم داشت.
سوددهی این آموزشگاه در سال چقدر است؟
پوریا علیجانی، مربی آموزشگاه رانندگی در خیابان طالقانی می گوید: «شرایط حقوق و دستمزد مربیان چندان هم مناسب نیست. برای مربی شدن در مرحله اول باید گواهینامه پایه ۲ و مدرک تحصیلی حداقل دیپلم داشت. برای آقایان تاهل اجبار است. البته به آزمایش های مختلفی مانند آزمایش های جسمی اعم از هپاتیت، عدم اعتیاد و. . . نیاز است و آزمایش های روحی و روانی هم انجام می شود. سپس آزمایش بیماری های مسری همچون ایدز و. . . از مربیان متقاضی گرفته می شود و بعد برگه عدم سوءپیشینه از آگاهی می گیرید و از اداره اماکن هم باید گرفته شود.
همچنین مربیان برای دریافت مدرک مربیگری باید دو هفته در کلاس های کانون آموزش رانندگی شرکت کنند تا مراحل آموزش را یاد بگیرند. پس از طی شدن این پروسه دو ماهه مربی می تواند به یکی از آموزشگاه ها برای تربیت هنرجو مراجعه کند.
به گفته وی مربیان به صورت میانگین و با توجه به محل مستقر آموزشگاه بین یک و نیم تا ۳ میلیون تومان حقوق دریافت می کنند که در برخی مواقع بسته به میزان بالا بودن هنرجویان دستمزد مربیان هم افزایش پیدا می کند، اما در برابر هزینه های اعلام شده بدون شک تاسیس یک آموزشگاه رانندگی از میزان درآمدزایی قابل توجهی برخوردار است که این بستگی به میزان متقاضی دارد.
براساس اعلام اتحادیه آموزشگاه های رانندگی، نرخ جدید آموزش رانندگی و نرخ جدید خدمات آموزشگاه های رانندگی برای ۱۶ ساعت آموزش تئوری و ۲۴ ساعت آموزش عملی است. براساس مصوبه اخیر، هر ساعت آموزش عملی رانندگی با ۳هزار تومان افزایش به ۱۸ هزار تومان رسیده و هر ساعت آموزش تئوری رانندگی از ۳۶۵۰ تومان شهریه مصوب قبلی به ۴۳۸۰ تومان تغییر قیمت داده است. در مجموع براساس این آیین نامه هر هنرجو باید ۵۰۲۰۸ تومان بابت گذراندن دوره رانندگی بپردازد.
براساس اعلام رئیس راهنمایی و رانندگی کشور در سال ۹۴ حدود یک میلیون و ۸۵۰ جلد گواهینامه صادر شده است. حال اگر در نظر داشته باشیم که تمامی صاحبان گواهینامه براساس قانون و الزام به آموزشگاه های رانندگی مراجعه کرده باشند و براساس تعرفه های جدید محاسبه ای سرانگشتی انجام دهیم، این آموزشگاه ها مبلغی حدود۹۶۶ میلیارد تومان گردش مالی برای این کسب و کار در کشور رقم زده اند.
البته اضافه مبلغی که آنها از بسیاری مشتری ها دریافت می کنند، مطمئنا گردش مالی آنها را به یک هزار میلیارد تومان می رساند. طبق آمار های رسمی در حال حاضر ۱۴۷۴ آموزشگاه مجوز فعالیت در زمینه آموزش رانندگی را دریافت کرده اند. در نتیجه به طور میانگین سهم هر آموزشگاه از این گردش مالی نزدیک به ۶۵۰ میلیون تومان در سال است. در نتیجه می توان گفت که یک آموزشگاه با کسر ۱۰۰ میلیون هزینه اجاره به علاوه ۱۰۰ میلیون هزینه ماشین و ۱۰۰ میلیون ملزومات اداری و حقوق و دستمزد در سال حدود ۳۵۰ میلیون تومان در سال سود دهی دارد. البته این مبلغ بسته به میزان مشتری در سال هم کم و زیاد می شود.