گواهینامه رانندگی، که در گذشته به آن “تصدیق رانندگی” گفته می‌شد، مدرکی رسمی است مبنی بر اینکه فرد می‌تواند با وسایل نقلیهٔ دارای موتور مانند موتور سیکلت، اتوموبیل، کامیون و اتوبوس رانندگی کند.
گواهینامه رانندگی در ایران یک مدرک هویتی است که توسط پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی، برای شهروندان بالای ۱۸ سال که در آزمون آئین‌نامه و آزمون عملی تو شهری با وسایل نقلیه مربوطه قبول می‌شوند، در پنج نوع مختلف (گواهینامه پایه سه، گواهینامه پایه دو، گواهینامه پایه یک، گواهینامه موتور سیکلت و گواهینامه ویژه) صادر می‌شود.
در کشورهایی که تعداد زیادی از شهروندان رانندگی می‌کنند، گواهینامهٔ رانندگی همچنین به عنوان یک مدرک هویتی ارزش دارد. معمولاً گواهینامه رانندگی تنها پس از قبولی در آزمون رانندگی به شخص داده می‌شود.
مدت اعتبار گواهینامه رانندگی ۱۰ سال است. پس از پایان اعتبار در صورت احراز سلامت جسمی و روانی برای دوره‌های ۱۰ ساله تجدید می‌شود. افراد ۷۰ سال به بالا هر ۵ سال یکبار جهت احراز سلامت جسمی و روانی و درصورت لزوم تعویض گواهینامه متناسب با شرایط جسمی و روانی خود باید به راهنمائی و رانندگی مراجعه نمایند.
معرفی انواع گواهینامه رانندگی و شرایط آن
طبق اعلام پلیس راهور، ۵ نوع گواهینامه رانندگی در ایران وجود دارد:
۱- گواهینامه رانندگی پایه یکم
گواهینامه پایه یک برای رانندگی با کلیه وسایل نقلیه موتوری زمینی باستثناء وسایل نقلیه ویژه، موتور سیکلت و موتور گازی می باشد. گواهینامه پایه ۱ به منظور اجازه رانندگی با خودروهای سنگین ( خودروهای باربری بیش از ۶ تن و خودروهای مسافربری بیش از ۲۶ نفر) صادر می شود.
شرایط دریافت گواهینامه پایه ۱:
- سن ۲۵ سال تمام
- گذشت ۲ سال تمام از اخذ گواهینامه پایه دوم
- گواهی سلامت جسمی و روحی و روانی و تست عدم اعتیاد
- طی دوره آموزش نظری و عملی
- قبولی در آزمون آئین‌نامه و عملی شهر با وسایل نقلیه مربوطه (کامیون ۱۹۲۱ و اتوبوس مسافربری)
پیش نیاز: گواهینامه پایه دوم
مشاهده شرایط اخذ گواهینامه پایه یک
۲- گواهینامه رانندگی پایه دوم
طبق اعلام پلیس راهور برای رانندگی با وسایل نقلیه با حداکثر مجموع وزن و ظرفیت بار ۶ تن و حمل حداکثر ۲۶ نفر سرنشین، باید گواهینامه پایه دو داشت.
شرایط دریافت گواهینامه پایه ۲:
- سن ۲۳ سال تمام
- گذشت ۲ سال تمام از اخذ گواهینامه پایه سوم
- گواهی سلامت جسمی و روحی و روانی و تست عدم اعتیاد
- طی دوره آموزش نظری و عملی
- قبولی در آزمون آئین‌نامه و عملی شهر با وسایل نقلیه مربوطه (مینی بوس و خاور)
پیش نیاز: داشتن گواهینامه پایه سوم
مشاهده شرایط اخذ گواهینامه پایه دو
۳- گواهینامه رانندگی پایه سوم
گواهینامه پایه ۳ برای رانندگی وسایل نقیله با حداکثر مجموع وزن و ظرفیت بار ۳/۵ تن یا حمل حداکثر ۹ نفر سرنشین با راننده بجز وسایل نقلیه خدمات عمومی (وانت نیسان با پلاک شخصی و ون) صادر می شود.
شرایط دریافت گواهینامه پایه ۳:
- سن ۱۸ سال تمام
- گواهی سلامت جسمی و روحی و روانی
- طی دوره آموزش نظری و عملی
- قبولی در آزمون آئین‌نامه و عملی شهر با وسایل نقلیه مربوطه
پیش نیاز: ندارد
مشاهده شرایط اخذ گواهینامه پایه سه
۴- گواهینامه موتور سیلکت
برای رانندگی انواع موتور سیکلت نیاز به داشتن گواهینامه موتور سیکلت دارید، توجه کنید که سایر گواهینامه ها برای راندن موتور سیکلت قابل قبول نیست و همچنین نمی توانید از گواهینامه موتور سیکلت برای رانندگی با سایر وسایل نقلیه استفاده کنید.
شرایط دریافت گواهینامه موتور سیکلت:
- سن ۱۸ سال تمام
- گواهی سلامت جسمی روحی و روانی
- طی دوره آموزش نظری و عملی
- قبولی درآزمون آئین‌نامه و عملی شهر با موتورسیکلت ۲۰۰سی سی
پیش نیاز: ندارد
مشاهده شرایط اخذ گواهینامه موتور سیکلت
۵- گواهینامه ویژه
این نوع گواهینامه برای راندن انواع وسایل نقلیه عمرانی، صنعتی، کشاورزی و کارگاهی مورد استفاده قرار می گیرد که به مانند اسمش شرایط و قوانین ویژه ای هم دارد.
شرایط دریافت گواهینامه ویژه:
- سن ۲۰ سال تمام
- گواهی سلامت جسمی و روحی و روانی
- طی دوره آموزش نظری و عملی
- قبولی در آزمون آئین‌نامه و عملی شهر با وسایل نقلیه مربوطه
پیش نیاز: ندارد